Elke Gentenaar voelt zich thuis en gerepresenteerd in onderwijs, kinderopvang en het jeugdwerk: dat was een van de duidelijke uitgangspunten van de werkgroep 'Dekolonisering'. Verschillende concrete acties zetten dit doel nu om in de praktijk, bvb met een versterkte inzet op kennis over racisme, discriminatie, ongelijkheid en onrechtvaardigheid bij leerkrachten, kinderbegeleiders en het jeugdwerk. Door te streven naar een divers lerarenkorps. Door signalen te erkennen en om te zetten in bvb het Pietenpact en het actief pluralisme in het onderwijs. En door verder in te zetten op meertaligheid, ouderparticipatie en betrokkenheid.
Stad Gent is organisator en regisseur
Stad Gent neemt in dit traject verschillende rollen op. Elke rol heeft specifieke mandaten en verantwoordelijkheden. Enerzijds is de Stad organisator van onderwijs (het stedelijke net - IVA Stedelijk Onderwijs Gent) en van kinderopvang (Dienst Kinderopvang Stad Gent - DIKO). Voor deze rol is haar mandaat zeer actief; hier kan Stad Gent de eigen contouren opstellen. Anderzijds heeft de Stad een regierol over bv. onderwijs in onze stad of voor kinderopvang bij private initiatiefnemers. Naar niet stedelijke onderwijsnetten of kinderinitiatieven kan Stad Gent stimulerend en faciliterend optreden. Stad Gent wil haar inzet in de strijd tegen racisme en discriminatie in beide rollen versterken.
Meer vorming via stevige samenwerking
“Leerkrachten staan vandaag de dag voor een diverse klas. Daar leven topics zoals dekolonisering, racisme en discriminatie. Met deze vormingen en het actieplan diversiteit zorgen we ervoor dat ze versterkt met de leerlingen aan de slag kunnen gaan."
Elke Decruynaere, schepen van Onderwijs, Opvoeding en Jeugd Gent
Een versterkte kennis stelt medewerkers in staat beter te handelen en te reageren. Er wordt budget voorzien voor extra vormingen binnen het onderwijs en in de kinderopvang. Zowel het Stedelijk Onderwijs als de Dienst Kinderopvang van Stad Gent hebben aandacht voor beeldvorming en representatie van diversiteit o.a. in drukwerk, schoolboeken, publicaties, speelgoed en didactisch materiaal. Er worden nascholingen georganiseerd rond (de)kolonisatie en de sporen ervan, rond antiracisme, stereotypen en beeldvorming.
Vanuit de regierol van Stad Gent zal er tegen het einde van het schooljaar 2020-2021 een actieplan diversiteit in/voor/met het volledige Gentse onderwijs komen. In het najaar van 2021 organiseren we een studiedag rond discriminatie/racisme en onderwijs, in een samenwerking tussen Orbit vzw, VVSG en Stad Gent. Op deze studiedag, die zowel op onderwijsprofessionals (leraren en schoolteams) als op beleidsmedewerkers en lokale mandatarissen mikt, worden good practices gepresenteerd en wordt een sterke dialoog opgestart rond thema’s met betrekking tot discriminatie en racisme in onderwijscontexten.
Op 16 maart 2021 organiseren Stad Gent Dienst Welzijn en Gelijke Kansen en Onderwijscentrum Gent), ORBIT vzw en de VVSG een 'Webinar over de rol van lokale besturen en scholen over discriminatie, racisme en dekolonisatie in het (flankerend) onderwijs.'
Erkennen van signalen
Het sinterklaasfeest en het dragen van levensbeschouwelijke kentekens zijn twee belangrijke signalen waarmee we reeds eerder aan de slag zijn gegaan. De schoolreglementen werden, in lijn met het actief pluralisme dat het Gentse stedelijke onderwijs hanteert, sedert dit schooljaar aangepast en laten het dragen van levensbeschouwelijke tekenen zoals de hoofddoek of tulband toe in de stedelijke scholen. Scholen die dat wensen, kunnen in deelnemen aan een traject met externe begeleiding.
Het Stedelijk Onderwijs Gent en die Dienst Kinderopvang onderschreven ook het Pietenpact. Deze intentieverklaring heeft als uitgangspunt dat we Sinterklaas vieren zonder raciale stereotyperingen. Het Pietenpact werd ter beschikking gesteld van de andere onderwijsnetten en ook jeugd- en sportinitiatieven worden hierin actief gesensibiliseerd.
Naar een divers lerarenkorps
“Rolmodellen dragen bij tot de veiligheid en verbinding die zo belangrijk zijn in een schoolcarrière en de identiteitsontwikkeling van kinderen en jongeren. Daarom zetten we in op een divers lerarenkorps met het project ‘Leraar in Gent’ “.
Elke Decruynaere, schepen van Onderwijs, Opvoeding en Jeugd Gent
We streven ernaar dat het lerarenkorps een weerspiegeling wordt van de Gentse bevolking. Het Onderwijscentrum Gent werkt samen met de opleidingsverstrekkers van de lerarenopleidingen in kader van het project ‘Leraar in Gent’. We willen de drempels tot deze opleidingen actief verlagen, in samenwerking met verenigingen van etnisch-culturele minderheden. Er wordt ingezet op rolmodellen om het lerarenberoep te promoten. In gesprek met de lerarenopleidingen zal Stad Gent hen de vraag stellen om een Charter op te stellen voor de lerarenopleidingen.
Meertaligheid en ouderparticipatie
In Gent kennen we een rijke traditie rond inzet op meertaligheid, ouderparticipatie en -betrokkenheid.
Met respect omgaan met de thuistaal en meertaligheid van kinderen en die rijkdom inzetten als een springplank voor het leren van het Nederlands behoort tot de visie van onze Stad. Nederlands is de instructietaal op school, maar meertaligheid kan functioneel worden ingezet en als troef worden benut. Onderwijscentrum Gent versterkt leraren en schoolteams van alle Gentse scholen rond talensensibilisering, functioneel meertalig leren en taalontwikkelend lesgeven zodat ze leerlingen hun meertaligheid actief kunnen laten benutten om hun leerproces te versterken en hun taalvaardigheid in het Nederlands te verhogen. Ook Dienst Kinderopvang en het Stedelijk Onderwijs zetten vormingen op rond hun taalbeleid en gaan positief aan de slag met de meertaligheid van de kinderen.
Rond ouderparticipatie en betrokkenheid zijn vooral de brugfiguren en trajectbrugfiguren aan de slag in 41 Gentse basisscholen en 13 secundaire scholen met een eerste graad B-stroom. We ontwikkelen nu ook een digitaal instrument ter ondersteuning van scholen. Deze barometer reikt hen tips & tricks aan om tot een beter partnerschap school-gezin te komen. Daarnaast faciliteren we ook expertise-uitwisseling rond partnerschap school-gezin op lokaal en Vlaams niveau. Ouderparticipatie en betrokkenheid is ook inherent aan de visie op kwaliteitsvolle kinderopvang. Ook verschillende opvanglocaties in de kinderopvang zijn hier erg sterk in. Ze zetten heel actief in op bv. ontmoeting tussen ouders en op een degelijk wenbeleid voor jonge kinderen.
Elke Gentenaar voelt zich thuis en gerepresenteerd in onderwijs, kinderopvang en het jeugdwerk; Deze aanbeveling willen we met bovenstaande concrete acties omzetten in realiteit!
Publicaties
- Dekoloniseer mijn stad: Rapport met aanbevelingen
- Actieplan Antidiscriminatie en Antiracisme (2020-2025)
Meer informatie:
- Stad Gent op weg naar dekolonisering
- Onderwijsentrum Gent - Diversiteit
- Webinar 16/03/2021: 'Discriminatie en onderwijs. Kunnen lokale besturen het verschil maken?
Lees meer over dit onderwerp
- 23/11/2018 : Diversiteit op 100 scholen onder de loep
- 04/03/2015 : Opiniestuk Elke Decruynaere 'Meertaligheid: een troef!'
