Het Nieuwsblad - 10 april 2014
Je kan een kind toch geen strafstudie geven omdat het zijn eigen taal spreekt? Marokkaanse, Turkse, Bulgaarse of Slovaakse kindjes die hun moedertaal spreken op school. Het mag voortaan van de Gentse onderwijsschepen Elke Decruynaere (Groen). 'Dit is de eerste keer dat de politiek zich zo duidelijk uitspreekt. Het Nederlands zal er wel bij varen', klinkt het bij experts.
'Ik weet dat het gangbare discours is dat iedereen altijd Nederlands spreekt op school. Maar door die ideologische hardnekkigheid verlaten nu te veel kinderen het zesde leerjaar met een enorme taalachterstand', zegt Elke Decruynaere, schepen van Onderwijs in Gent. In de richtlijn van haar nieuw beleidsplan schrijft ze dat de allochtone kinderen in de stedelijke basisscholen hun moedertaal mogen spreken.
De schepen verduidelijkt dat het absoluut niet de bedoeling is dat kinderen in hun eigen taal les krijgen. 'Maar een elfjarig Bulgaars kind dat een zesjarige in zijn eigen taal helpt te leren lezen, dat moet kunnen. En je geeft een kind ook geen strafstudie omdat het zijn eigen taal spreekt op de speelplaats.'
Veel andere Vlaamse scholen stellen in hun reglement dat er alleen Nederlands mag worden gesproken, in de klas en op de speelplaats. Piet Van Avermaet, docent multiculturele studies aan de Universiteit Gent en directeur van het Steunpunt Diversiteit en Leren, zegt dat scholen mogen kiezen welk taalbeleid ze voeren. 'De taalwet van 1963 zegt alleen dat er in het Nederlands moeten worden lesgegeven.'
Van Avermaet juicht de Gentse beslissing toe. 'Omdat we er ondertussen zijn achtergekomen dat als je kinderen eerst deftig hun moedertaal leert spreken, ze daarna des te sneller een andere taal zullen oppikken. Hoe beter je je eerste taal kent, hoe sneller je cognitieve verbanden zal leggen met andere talen. Zo gaat het met talen leren. Dus: hoe beter de allochtone kinderen hun moedertaal kennen, hoe sneller ze het Nederlands zullen oppikken. Dit nieuwe taalinzicht staat haaks op de oude overtuiging dat vreemde kinderen het best Nederlands leren in een puur Nederlandstalige omgeving.'
Van Avermaet deed al tests in scholen waar allochtone kinderen nu al onbestraft hun moedertaal op de speelplaats mogen spreken. 'Die kinderen scoren op de tests Nederlands zeker niet slechter dan de kinderen die op school enkel Nederlands mogen spreken.'
'Ongestoord je moedertaal mogen spreken, zorgt er ook voor dat kinderen zich beter voelen in de klas', zegt Piet Van Avermaet. 'Ze krijgen meer zelfvertrouwen omdat ze niet steeds op hun hoede moeten zijn dat ze de foute taal spreken. En als hun taal aanvaard is, zullen ze zichzelf ook sneller aanvaard voelen. Ook de leerkrachten voelen zich beter omdat ze niet langer de politieagent zijn die constant de kinderen moet afluisteren.'
Vlaams onderwijsminister Pascal Smet (SP.A) herhaalt in zijn reactie nogmaals dat scholen vrij zijn welk taalreglement ze hanteren. 'We doen daarover zelf geen aanbevelingen.'
Raymonda Verdyck van het gemeenschapsonderwijs spreekt zich wel uit: 'Wij zijn zeker geen voorstander om kinderen te bestraffen die hun thuistaal spreken op de speelplaats. Een verdraagzaam taalklimaat komt het onderwijs alleen ten goede.'
© 2014 Corelio - Paul Demeyer en Bert Staes
