22 mrt 2022

Meertaligheid in het Gentse onderwijs: uitdaging, kracht en troef

Begin maart focuste de Gentse gemeenteraad in een themacommissie over de uitdagingen, de kracht en de troeven van meertaligheid in het Gentse onderwijs. Na een uitvoerige presentatie van het Onderwijscentrum Gent, stak het politieke debat van wal. De groene stem van onderwijsschepen Elke Decruynaere en raadsleden Evita Willaert en Fourat Ben Chikha was prominent aanwezig en duidelijk: Gent heeft een progressief beleid op vlak van meertaligheid in het onderwijs. Daarmee willen we de ontplooiingsmogelijkheden van de Gentse kinderen en jongeren de maximale ruimte en ondersteuning geven.

Taal en beleid

Taal kruipt al snel onder het vel en maakt veel emoties los. Er is geen twijfel over de positie van het Nederlands in onze samenleving. Ook binnen het onderwijs is Nederlands de instructietaal. Deze houding en het onderliggende buikgevoel mogen ons niet blind maken voor de realiteit en het wetenschappelijk onderzoek hierrond. De Gentse scholen zijn superdiverse scholen. Meer dan één leerling op drie heeft een andere thuistaal dan het Nederlands. Uit onderzoek blijkt dat het inzetten van meertaligheid kan gebruikt worden als een troef en een kracht. 

Meertaligheid omarmen

Het gebruik van de thuistaal op de scholen heeft noch een positief noch een negatief effect op de kennis van het Nederlands. Maar onderzoek toont wel aan dat de inzet van de thuistaal een positief effect heeft op het welbevinden van de leerlingen.

"Om goed Nederlands te kunnen leren, moet je leerlingen een goede basis geven om taalsterke leerlingen te worden. Vanuit die sterkte zal het eenvoudiger worden om ook andere talen te leren."

Elke Decruynaere, schepen van Onderwijs 

Het Onderwijscentrum Gent zet heel wat trajecten op om scholen en schoolteams hierin te ondersteunen. Ze slagen erin om drempels en zorgen van de personeelsleden weg te werken.

Wie de meertaligheid omarmt, ervaart dit als een positief traject.

Het Onderwijscentrum Gent biedt korte en langdurige trajecten aan. Er zijn ook eenmalige sessies zoals de lunchlezingen.


Wetenschappelijk gebaseerd

Evita Willaert, gemeenteraadslid voor Groen en taalkundige: “In een vorig leven was ik onderdeel van het begeleidingsteam voor het proefproject meertaligheid. Het werk dat sindsdien is verzet, is werkelijk enorm. Toen ik begon, pionierde onze stad met deze aanpak, en ik ben blij dat het project steeds trouw is gebleven aan haar wetenschappelijke onderbouw. Als onderzoeker en als Gentenaar ben ik echt fier op deze resultaten.”

"Het inzicht is simpel: zoiets fundamenteels als de thuistaal kan een kind onmogelijk achterlaten aan de schoolpoort, dus laten we er op een positieve manier mee aan de slag gaan."

Evita Willaert, Gemeenteraadslid voor Groen en taalkundige.

“Interactie en een veilige, stimulerende leeromgeving zijn cruciaal voor het leerproces. Daar zijn alle wetenschappers het over eens. Net daar ligt de meerwaarde van functionele meertaligheid - een essentieel kenmerk van de leefwereld van het kind, de thuistaal, wordt in dit kader gezien als een meerwaarde." - Evita Willaert

"Goed dat we in Gent een schepen van onderwijs hebben die progressief beleid voert op basis van wetenschap en niet op basis van ideologie en recepten uit het verleden."

Fourat Ben Chikha, Gemeenteraadslid voor Groen en ervaringsdeskundige.

 

Fourat Ben Chikha, Gemeenteraadslid voor Groen en ervaringsdeskundige, benadrukt dat kinderen niet de prijs mogen betalen van een ideologisch taalbeleid in het onderwijs. Hij getuigde op de commissie over hoe hij zelf als kind de spreekwoordelijke maar welgekende onderwijswaterval afgeduwd is als gevolg van verkeerd advies over thuistaal aan zijn ouders en het daaruit voortvloeiende taalkundige drijfzand van waaruit hij zijn schoolcarrière moest doormaken. Strijdvaardig sprak hij zijn hoop uit dat hij tot de laatste generatie mag behoren die dit moet meemaken.

"Het draagvlak om meertaligheid te gebruiken groeit. We mogen niet blind zijn voor de troeven en het wetenschappelijk onderzoek hierrond en ik nodig iedereen uit om open te staan om te zien wat deze werking echt inhoudt. Dit debat wordt te vaak gevoerd met foute veronderstellingen."

Elke Decruynaere, schepen van Onderwijs

 

Meer informatie

Bekijk hier de volledige themacommissie, presentatie van het Onderwijscentrum Gent en het politieke debat.