De Standaard - 19 juni 2018 - Sander Luyten
Zestien- en zeventienjarige Gentenaars mogen dit jaar stemmen voor de gemeenteraadsverkiezingen. Het resultaat van het project telt niet, maar de uitslag wordt op 14 oktober pas bekendgemaakt, als de stembussen al gesloten zijn.
Zowel Open Vld, Groen, SP.A en CD&V hebben al aan zijn mouw getrokken om op hun lijst te staan, maar de twintigjarige Engys Brocaj van jongerenbeweging ‘My Utopia’ wimpelde ze allemaal af. Hij wil eerst zijn droom realiseren: stemrecht voor zestienplussers.
‘Er heerst een groot politiek pessimisme onder een deel van de jongeren’, zegt Brocaj. ‘Ze keren politiek en democratie de rug toe. Met My Utopia wil ik wat tegengewicht bieden en hun er de schoonheid van tonen. Bovendien vind ik dat iedereen moet kunnen deelnemen aan het staatsgezag.’
Geen stemhokjes
De rechtenstudent wil het thema hoog op de politiek agenda houden in de hoop dat de kieswet zo snel mogelijk wordt aangepast. Daarom bedacht hij samen met de stad Gent een uniek stemexperiment: het project ‘Stemrecht 16+’, een verkiezing voor de vijfduizend zestien- en zeventienjarige Gentenaars, tussen 25 september en 10 oktober.
Om de verkiezing zo echt mogelijk te doen lijken, krijgen alle vijfduizend jongeren een oproepingsbrief, kunnen ze maar één keer stemmen en is die stem anoniem. Via een QR-code kunnen de jongeren inloggen op een website. ‘Van Binnenlandse Zaken mochten we geen echte stemhokjes gebruiken’, zegt schepen van Burgerzaken Sofie Bracke (Open Vld).
Schepen Martine De Regge (SP.A), bevoegd voor ICT, benadrukt dat alleen de antwoorden en niet de persoonlijke gegeven worden opgeslagen.
Antwoorden. Meervoud, inderdaad. Er wordt bij de jongeren naar meer gepolst dan alleen de politieke voorkeur. ‘Omdat we geen extra zetels kunnen verdelen, stellen we wat extra inhoudelijke vragen’, zegt schepen van Onderwijs Elke Decruynaere (Groen). ‘Die zijn opgesteld samen met de Jeugddienst en gaan over de inrichting van de publieke ruimte, mobiliteit en vrije tijd. Het is aan het nieuwe stadsbestuur om daar mee aan de slag te gaan.’
Slot en grendel
Ook al telt het resultaat niet mee, het zou wel de echte gemeenteraadsverkiezingen op 14 oktober kunnen beïnvloeden. Om dat te vermijden houdt Digipolis, dat de verkiezing technisch ondersteunt, de resultaten al die tijd achter slot en grendel.
‘Pas op 14 oktober worden ze bekendgemaakt en dat op het moment dat alle stembussen in Gent al dicht zijn’, zegt schepen Sofie Bracke. Bij welke opkomst zal Brocaj een tevreden jongeman zijn? ‘Goh, het is moeilijk om daar al uitspraken over te doen. Liefst zo veel mogelijk, maar het belangrijkste is om jongeren te betrekken bij het debat. Bij welke politieke partij ik me na de stemming wil aansluiten? Ik hou mijn opties open.’ Nog geen partijkaart, maar antwoorden als een politicus kan Brocaj nu al.